Yeminli tercümanlık hizmeti verme yetkisine ve yeminli tercüman unvanına sahip olan tercümanların verdiği çeviri hizmeti yeminli tercüme olarak adlandırılır. Yeminli tercüme konusunu oluşturan evrakların üzerinde yeminli tercümanın kaşesi ve ıslak imzası yer alır. Bu sayede yapılan çevirilerin doğruluğu ve güvenilirliği tescillenmiş olduğundan yeminli tercümesi gerçekleştirilen evraklar resmi nitelik kazanır. Çevirisi yapılan belgenin üzerinde bulunan ıslak imza ve kaşe çevirinin yeminli tercüman tarafından doğru, eksiksiz ve gerçeğe tamamen uygun bir şekilde yapıldığının teminatı olarak kabul edilir.
Yeminli tercümanlık yapan kişilerin yeminli tercüman olma hakkını kazanması için sağlaması gereken bazı şartlar vardır. Bunlardan ilki çeviri hizmeti vereceği yabancı dili okuma, anlama ve konuşma düzeyinde yeterli düzeyde dil bilgisine sahip olduğunu noter nezdinde kanıtlaması ve yemin zaptı almasıdır.
Yeminli tercüme hizmetleri kapsamında her tür belgenin çevirisi doğru, eksiksiz ve orijinal belgeye birebir bağlı kalınarak yapılmalıdır. Bu standartların sağlanması doğrudan yeminli tercümanın sorumluluğu altındadır. Yeminli tercümanlar tarafından çevirisi yapılan belgelere noter onayının alınması durumunda noter tasdikli çeviri hizmetinden bahsetmek mümkündür.
Noter tasdikli tercüme hizmetinden genellikle her tür kamu kurum ve kuruluşuna, noterlere, üniversitelere, konsolosluklara, bankalara ve daha pek çok farklı kurum ve kuruluşa ibraz edilecek belgelerin çevirisinde faydalanılır.
Adalet Bakanlığı’na bağlı olan noterlerin çeşitli değerlendirmeler sonucu yeminli tercüme yapma yetkisi verdiği yeminli tercümanların çevirisini yaptığı, ıslak imzasını attığı ve kaşesini bastığı belgeler yeminli tercüme hizmetinin ürünüdür. Bu evraklar ibraz edildikleri resmi kurum ve kuruluşlar nezdinde resmi belge statüsüne sahip olarak değerlendirilirler.
Yeminli tercümesi yapılan evrakların sol üst köşesinde yeminli tercümanın bağlı olduğu yeminli tercüme bürosunun ismine ve irtibat bilgilerine yer verilir. Sağ üst köşede ise “Translation” ibaresi yer alır. Evrakın alt kısmında evrakın tercümesini gerçekleştiren yeminli tercümanın çeviriyi hangi kaynak dilden hangi hedef dile aynı zamanda aslına ya da fotokopisine uygun bir şekilde yaptığına dair ibareye yer verilir. Yeminli tercümesi yapılan evraklarda yeminli tercümanın ıslak imzasının ve kaşesinin bulunması zorunludur.
Yeminli Tercümeye Ne Zaman İhtiyaç Duyulur?
Yurtdışından alınan ve Türkiye’deki çeşitli kurum ve kuruluşlara ibraz edilecek olan ya da tam tersi yani Türkiye’den alınan ve yurtdışındaki çeşitli kurum ve kuruluşlara ibraz edilecek olan evraklar için yeminli tercüme hizmetinden faydalanılması zorunludur. Yeminli tercüme hizmetiyle çevrilen belgeler genellikle idari organlar, üniversiteler ve mahkemeler tarafından talep edilirler. Diğer yandan yapılan evrak tercümesi her resmi kurum ve kuruluş tarafından kabul görmez.
Bazı resmi kurum ve kuruluşların kabul standartları gereği kendilerine ibraz edilecek çeviri belgeler yeminli tercüman tarafından çevrilmeli ve noter tarafından tasdik edilmelidir. Bunun yanı sıra bazı resmi kurum ve kuruluşlar ise noter tasdikli tercümesi yapılan evraklar için apostil tasdiki de talep ederler. Bu nedenle çeviri hizmetlerinden faydalanmadan önce, çeviri belgelerin ibraz edileceği resmi kurum ve kuruluşların resmi evrak kabul standartları öğrenilmeli ve buna uygun olacak şekilde çeviri hizmeti alınmalıdır.
Yeminli tercümanın yaptığı çevirinin ardından noter tasdikinin de istendiği durumlarda çeviri hizmetini gerçekleştiren yeminli tercümanın bağlı olduğu notere başvurulması gerekir. Çünkü noterler, yalnızca kendilerinin yeminli tercümanlık yapma hakkı ve yeminli tercüman unvanı verdiği diğer bir deyişle yemin zaptı kendilerinde bulunan yeminli tercümanların yaptığı çevirileri tasdik edebilirler. Belgenin ibraz edileceği resmi kurum ya da kuruluşun apostil onayı da talep etmesi halinde noter tasdikinden sonra noterliğin bulunduğu lokasyondaki kaymakamlıkta ücretsiz bir şekilde apostil onayı alınması mümkündür.
Yeminli tercüme hizmeti kapsamında çevirisi gerçekleştirilen belgeler yasal geçerliliğe sahip belge statüsünü kazanırlar. Herhangi bir kuruma ya da kuruluşa ibraz edilecek olan resmi belgelerin çevirisi konusunda yeminli tercüme hizmetlerinden yararlanılması zorunluluğu göz ardı edilmemelidir. Yeminli tercüme hizmetlerinden faydalanılması zorunlu olan belgeler arasında pasaport, mahkeme tutanakları, yükseköğrenim denklik belgeleri, göçmenlik belgeleri, evlilik belgeleri, doğum belgeleri ve uluslararası davalarda sunulan belgeler sayılabilir.
Diğer yandan globalleşmenin etkisiyle dünyanın dört bir yanındaki ülkeler arasındaki kültürel, ticari, turizm ve eğitim alanlarındaki ilişkiler artmakta bunun doğal bir sonucu olarak firma kuruluş belgeleri, şirket sözleşmeleri, faaliyet belgeleri, ticaret sicil gazeteleri, imza sirküleri gibi belgeler başta olmak üzere pek çok farklı belgenin çevirisinin yapılması sürecinde yeminli tercüme hizmetlerinden faydalanılması gerekliliği bulunmaktadır.
Yeminli tercüme hizmetleri hali hazırda tercümanlık mesleğini sürdürmekte olan ancak mesleklerini daha resmi bir çerçevede sürdürmek, kamu alanlarında faaliyette bulunmak ve farklı süreçlere dahil olmak amacıyla notere başvuruda bulunan, noter nezdinde yetkinliğini ispatlayan ve yemin ederek yemin zaptı alan kişiler tarafından gerçekleştirilir. Yeminli tercümanlık hizmeti verecek olan kişiler en az bir yabancı dil alanında uzmanlık sahibi olmalı ve bu dil konusundaki uzmanlık seviyelerini noter nezdinde ispatlamalı ve belgelemelidirler. Yeminli tercüme ve noter tasdikli tercüme son derece önemli çeviri hizmetleri olup tercümanın yetkinliği konusunda titiz bir tavır sergilenmelidir.