Oldukça eski ve her geçen gün daha popüler hale gelen bir iş kolu olan tercüme farklı dilleri konuşan bireyler ve toplumlar arasında sağlıklı bir iletişim kurmanın en etkili yoludur. Dünya üzerinde farklı diller konuşan pek çok toplum vardır. Globalleşmenin etkisiyle hemen hemen tüm toplumlar birbirleri ile siyasi, sosyal, ekonomik, kültürel ve daha birçok alanda etkileşim içerisinde olup iletişim kurabilmek için tercüme hizmetlerine ihtiyaç duymaktadırlar.
Bir dilden diğer bir dile çeviri yapılması anlamına gelen tercümenin birden çok çeşidi ve alt türü vardır. Tercüme hizmetleri temelde sözlü tercüme ve yazılı tercüme olarak ikiye ayrılır. Sözlü tercüme söylenilen kelimelerin ya da cümlelerin farklı dillere anlık olarak çevrilmesi işlemi olup ardıl çeviri ve simultane çeviri gibi alt türleri vardır. Yabancı uyruklu kişilere noter huzurunda gerçekleştirilen vekaletname, taahhütname, muvafakatname gibi işlemlerde belgenin içeriğinin anlatılması süreçlerinde sözlü tercüme hizmetlerinden yararlanılır. Tapu, nikah ve mahkeme işlemlerinde de sözlü tercüme hizmetlerine gereksinim duyulur. Ardıl tercüme genellikle uluslararası toplantılarda tercih edilen bir sözlü tercüme türüdür. Bu tercüme türünde tercüman konuşmacının yanında yer alır. Konuşmacı konuşmasını tamamlayınca söz alıp çevirisini yapar. Simultane tercüme hizmetlerinde tercüman bir kabin içerisinde oturur. Mikrofon ve kulaklık gibi ekipmanlar yardımıyla konuşmacının söylediklerini eş zamanlı olarak çevirir. Genellikle konferanslarda, kongrelerde ve bunlara benzer etkinliklerde yararlanılan bir sözlü tercüme türüdür.
Yazılı tercüme bir dildeki metnin diğer bir dile aktarılması işlemidir. Metin çevirileri yazılı tercümenin konusunu oluşturur. Yazılı tercüme hizmetinden roman, öykü, şiir, tiyatro, makale, biyografi, eleştiri, hukuki belge, tıbbi doküman ve daha birçok farklı alanda yararlanılabilir. Yazılı tercümenin kullanım alanı oldukça geniş kapsamlıdır. Yurt dışı bağlantılı olarak gerçekleştirilen tüm süreçlerde yazılı tercüme hizmetlerinden yararlanılır. İş hayatında önemli bir yer tutan anlaşmalar, sözleşmeler, reklam metinleri, kongre bildirileri, tanıtım broşürleri, marka bilgilendirmeleri, irsaliye yetki dokümanları, faturalar, patentler, bilançolar, gelir gider tabloları, inşaat, teknik, eczacılık ve medikal konseptli içeriklerin yanı sıra farklı türlerde pek çok belge için yazılı tercüme hizmeti alınabilir.
Tercüme Çeşitleri
Sözlü ve yazılı tercüme hizmetlerinin birçok alt türü vardır. Bunlar arasında teknik çeviri, hukuki çeviri, medikal çeviri, ticari çeviri, alt yazı çevirisi, edebi çeviri, akademik çeviri, web sitesi çevirisi ve daha birçok farklı çeviri türü sayılabilir. Aynı zamanda yeminli tercüme ve noter onaylı tercüme hizmetleri de tercüme hizmetlerinin en sık kullanılan türleri arasında yer almaktadır.
Yeminli tercümanlar tarafından çevirisi yapılan, imzalanıp mühürlenen tercümelere yeminli tercüme denilir. Yeminli tercüme hizmeti yalnızca yeminli tercümanlar tarafından verilebilir. Yeminli tercümanlık yapma yetkisi noterler tarafından verilmekte olup noterler yalnızca kendilerine bağlı olan yeminli tercümanların imzasını tasdik etme yetkisine sahiptir.
Herhangi bir evrakın yeminli tercüme olabilmesi için temel koşul, belgenin çevirisinin yeminli tercüman tarafından yapılmasıdır. Tercüme edilen evrakın çıktısı alınmalı, bu çıktı yeminli tercüman tarafından imzalanıp kaşelenmelidir. Yeminli tercümesi yapılan belgenin üzerinde çeviri işlemini yapan yeminli tercümanın ıslak imzası, adı ve soyadı, hedef ve kaynak dil, yer ve tarih gibi bilgiler bulunmalıdır. Aynı zamanda yeminli tercümanın doğruluk beyanı da yer almalıdır.
Noter tasdikli çeviri, yeminli tercüman tarafından yapılan ve daha sonra noter tarafından onaylanan çeviridir. Noter tasdikli çeviri konusu belgenin çevirisi mutlaka yeminli tercümanlar tarafından yapılmalı ve yeminli tercümanın yemin zaptının bulunduğu noter tarafından tasdik edilmelidir.
Noter tasdikli çeviri hizmetlerine genellikle resmi belge ve evraklar konusunda ihtiyaç duyulur. Bunlar genellikle resmi kurumlara ve kuruluşlara ibraz edilecek olan belgelerdir. Kimlik belgesi, evlilik cüzdanı, tapu, pasaport, diploma, ruhsat belgesi gibi resmi nitelik taşıyan belgelerin ve evrakların çevirisinde genellikle noter tasdikli çeviri talep edilir. Bu sayede çevirisi yapılan belgeler ve evraklar resmi statü kazanmış olurlar.
Yeminli Tercüman Kime Denilir?
Herhangi bir noter tarafından resmi evrakların tercüme edilmesi için yetki verilen kişilere yeminli tercüman denilir. Yeminli tercümanlar tarafından resmi belgelerin çevirisi yapıldıktan sonra ıslak imza atılıp kaşe basılarak çevirinin doğruluğu onaylanmış olur.
Yeminli tercüman olmak için başvuruda bulunacak olan kişi Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı olmalıdır. Aynı zamanda lisans, yüksek lisans ya da doktora diplomasına sahip olmalı ve sabıka kaydı bulunmamalıdır.
Yeminli tercümanlık yapma yetkisi almak isteyen kişilerin çeviri hizmeti verecekleri yabancı dili iyi düzeyde bildiğini belgelendirmesi gerekir. Tüm şartlara haiz olan kişiler söz konusu dildeki yetkinliklerini ispatlar nitelikteki belge ve ibraz etmeleri gereken diğer belgeler ile birlikte notere başvurmalıdırlar.
Noter bu aşamada yeminli tercüman adayının çeviri hizmeti vereceği dili bildiğini kanıtlayan belgenin doğruluğunu teyit eder. Tercüman noter yemin zaptını imzalar ve yeminli tercümanlık mesleğini icra ettiği sırada çeviri etiğine uygun davranmayı, doğru çeviri yapmayı ve tarafsız olmayı taahhüt eder. Yeminli tercümanlar tarafından çevirisi yapılan belgeler yalnızca yeminli tercümanın kayıtlı bulunduğu noter tarafından onaylanabilmektedir.