Günümüzde hemen her alanda çeviri hizmetlerine ihtiyaç duyulduğu son derece açık bir gerçektir. Bireysel ve kurumsal alanda ortaya çıkan bu ihtiyacın doğru bir şekilde karşılanması ve ortaya verimli bir çeviri çıkabilmesi için çeviri süreci baştan sona belirli adımlardan geçmelidir. Bu kapsamda dikkat edilmesi gereken çevirinin titiz çalışma gerektiren bir bilim dalı ve anlam biliminin alt başlığı olduğunun unutulmamasıdır. Çeviri sonucunda hedef metinde anlam eksikliği ya da bozukluğu yaşanmaması için alanında uzman ve deneyimli çevirmenlerle çalışmaya özen gösterilmelidir.
Çağımız ve ihtiyaçlarımız değişip geliştiği gibi tercüme hizmetleri de değişip gelişmektedir. Bunun sonucunda tercüme hizmetini veren tercümanların uzmanlıkları ve deneyimleri her zamankinden daha önemli bir hale gelmiştir. Ayrıca yeminli tercüme ve noter tasdikli tercüme hizmetlerinin her tercüman tarafından verilememesi gibi kritik noktalar da çeviri ihtiyacı aşamasında değerlendirilmelidir.
Yeminli tercüme ve noter tasdikli tercüme hizmetleri mutlaka yeminli tercümanlar tarafından yapılmalıdır. Bu belgelerin sözlü ve yazılı tercümesinde hiçbir hata ya da eksik olması söz konusu olamaz. Bu nedenle yeminli tercüme hizmeti veren tercümanların deneyimi ve uzmanlığı çok önemlidir.
Tercüme Kapsamlı Bir Süreçtir
Tercüme temel olarak diller arasında çevrim işlemidir. Ancak bu tanımın basitliği göz önünde bulundurulduğunda son derece karmaşık bir süreç olduğu söylenebilir. Tercüme hizmetleri temelde 3 aşamadan meydana gelir.
Bu aşamaların her biri bir diğeriyle ilişkilidir. Diğer bir deyişle herhangi bir aşamanın bir diğerinden bağımsız olarak ilerlemesi söz konusu değildir. Çevirmenler çeviri sürecinin ilk aşamasındayken dahi doğru kelimeleri nasıl seçebileceklerini ve metni nasıl tamamlayabileceklerini düşünürler. Bu aslında başarılı bir çeviri metnine giden yoldaki en önemli unsurdur.
Çeviri: Tercümanın ön hazırlık dahil olmak üzere gerçekleştirdiği süreçtir. Çevirinin yapılması istenilen hedef dil tercümanın ana dili olduğu takdirde son derece başarılı sonuçlar alınması söz konusu olabilmektedir. Bunun yanı sıra çeviri konusu alanda tercüman mutlaka uzmanlık sahibi olmalıdır.
Ön okuma: Çeviri hizmeti veren tercümanın aktif rol üstlendiği bir aşamadır. Çevirmen yaptığı çeviriyi dikkatli bir şekilde okuyarak eğer imla hatası gibi hatalar varsa bunları düzeltir.
Düzeltme: Çevirmen ya da düzeltmen tarafından gerçekleştirilebilen bir aşamadır.
Denetleme: Tercüme işleminin en önemli aşamalarından biridir. Kaynak metin ve hedef metin karşılaştırması gerçekleştirilir.
Son okuma: Son okuma da uzmanlar tarafından gerçekleştirilmesi gereken bir aşamadır.
Kalite güvence: Tercümenin baştan sona tüm detaylarıyla birlikte değerlendirildiği bir aşamadır. Tercüme hizmetinde kullanılan dil yapısının kalitesi, tercümenin hedef dil okuyucularına ne kadar hitap edebildiği, metrik dönüşümler ve eğer varsa rakamsal değerlerin doğruluğu gibi temel öğeler üzerinden proje yöneticisi tarafından gerçekleştirilen bir aşamadır. Aynı zamanda metnin özgünlük ve erişilebilirlik gibi nitelikleri de değerlendirmeye tabi tutulur.
Tercüme Nedir?
Çeviri ya da tercüme herhangi bir dildeki yazılı ya da sözlü bir metnin bir başka dile doğru, eksiksiz ve anlamını kaybetmeyecek şekilde aktarılması sürecidir. Bu süreç sonunda elde edilen eser ise çeviri olarak adlandırılır.
Çeviri konusu metin; roman, masal, senaryo, makale, biyografi, eleştiri, gezi yazısı, sohbet, öykü, tiyatro eseri, deneme, röportaj, otobiyografi, anı, mizah eseri, şiir gibi eserler olabileceği gibi günlük yaşamda ya da iş yaşamında kullanılan sözleşme, anlaşma, turistik tesis bilgilendirme yazıları, kongre bildirileri, uluslararası fuar tanıtımları, özel terminoloji gerektirmeyen genel konulu yazılar, tez, araştırma, deneme, ödev, menşei belgeleri, bayilik anlaşmaları, yönetmelik, mevzuat, genelge, konşimento, garanti belgesi, her tür protokol, irsaliye, yetki belgesi, resmi evrak, patent, imza sirküleri, niyet mektubu, mahkeme kararı, proforma fatura, her tür yetki belgesi, bilanço, irsaliye, ticaret sicil gazetesi, katalog, gelir gider tabloları gibi ticari belgeler, otomotiv, kullanım kılavuzları, makine, inşaat, otomotiv, elektrik-elektronik, çevre sistemleri konularını kapsayan teknik belgeler, bakım kılavuzları, laboratuvar testleri, tanıtım broşürleri, medikal eserler ve tahliller gibi farklı türlerde belgeler olabilir.
Çeviri hizmetleri mutlaka kaynak dile ve hedef dile eksiksiz bir şekilde hakim olan uzman ve deneyimli çevirmenler tarafından yapılmalıdır. Kaynak dilden hedef dile yapılan çevirilerde dikkat edilmesi gereken en önemli noktaların başında kaynak metindeki anlamın hedef metne eksiksiz bir şekilde aktarılması gelir.
Arapça’dan türeyen tercüme sözcüğünün yerine genellikle çeviri sözcüğü kullanılmaktadır. Çevirmen de çeviri yapan kişidir. Eski dilde yazılı çeviri hizmetlerini yerine getiren kişiler için mütercim, sözlü çeviri hizmetleri yapan kişiler için ise tercüman kelimesi kullanılır.
Bir dilden bir başka bir dile çevrilecek olan metin kaynak metin olarak adlandırılır. Bu eserin dili de kaynak dildir. Çeviri kaynak dilden hedef dile doğru gerçekleştirilen bir süreçtir. Çeviri işlemi tamamlandıktan sonra elde edilen hedef dildeki metin de hedef metin olarak adlandırılır.