Akademisyenler ve öğrenciler için üst düzey bilim dili kullanılarak yapılan çevirilere akademik çeviri adı verilir. Üniversite öğrencileri, öğretim ve araştırma görevlileri başta olmak üzere pek çok kişi araştırma, yayın ve makalelerini uluslararası dergilerde yayımlamak için İngilizce başta olmak üzere farklı dillerde akademik çeviri hizmetine ihtiyaç duyarlar.
Genel olarak araştırma yapılan konu ile ilgili yabancı kaynakların tercümesi de akademik çeviri kapsamında yer alır. Akademik makalelerin İngilizce ya da bir başka dilde yayınlanıp kabul görmesinde ve çok sayıda kişiye ulaşmasında akademik çeviri hizmetlerinin önemli bir rolü vardır. En çok gereksinim duyulan çeviri alt türlerinden biri olan akademik çevirinin kalitesi aynı zamanda uzun çalışmalar sonucunda hazırlanan akademik metnin kalitesine de değer katar. Bu yüzden akademik çeviri hizmeti verecek olan çevirmen hedef dile ve kaynak dile olan hakimiyetinin yanı sıra ilgili konu hakkında detaylı bir akademik bilgiye de sahip olmalıdır.
Akademik makaleler, bilimsel yayınlar, tezler ve araştırma ödevleri akademik çeviri hizmetlerinin kapsamında bulunur. Bu tür belgeler son derece önemli kaynaklar olup çeviri sırasında kullanılan üslubun da farklı olması gerekir. Akademik metinlerde alan özelinde farklı terimler bulunduğundan kendilerine özgü türleri ve stilleri vardır. Bu nedenle akademik çeviri hizmetleri alınırken yayınların özgünlüğünün korunması ve kaliteli çevirilerin elde edilebilmesi için mutlaka deneyimli ve yeterli birikime sahip çevirmenler tercih edilmelidir.
Akademik çeviri hizmetleri kapsamında çevirisi yapılacak olan akademik metinler konusunda son derece titiz bir tavır sergilenmelidir. Son derece özel amaçlara hizmet etmeleri nedeniyle akademik metin çevirileri hatasız bir şekilde yapılmalıdır.
Akademik metinlerin özelliği gereği bu metinlerde kullanılmakta olan dil günlük yaşamda kullanılmakta olan dile göre ciddi farklılıklar göstermektedir. Akademik metinlerde kullanılan cümlelerin yapısının, kelimelerin ve terimlerin çeviri konusu alana ait olması bunun en önemli nedenidir. Her alan birbirinden farklı ve belirli bir terminolojiye sahip olduğundan akademik çeviriler çok daha titiz bir çalışma gerektirir. Alanlar arasında farklılık olduğundan akademik metin çeviri hizmetleri kapsamında her metinde kullanılmakta olan dil kendine özgü olmalıdır. Bilimsel makaleler yapıları gereği genellikle kişisel fikirlerden, düşüncelerden ve duygulardan uzak olup genelde tıp, bilim, hukuk ve teknik alandadırlar. Sosyal bilimler alanında kaleme alınan makaleler yapısal özellikleri gereği kişisel fikirler barındırabilirler. Akademik çeviri hizmetleri verilirken bu ayrımın detaylı bir şekilde kavranması ve içeriklerin buna uygun olacak şekilde aktarılması son derece önemlidir.
Kaliteli bir akademik çeviri yapılabilmesi için anlatım bozukluğundan uzak ve akıcı bir akademik çeviri yapılmalıdır. Okuyucunun kolayca anlayabilmesi de akademik çeviri için son derece önemli bir kriterdir. Bunun yanı sıra terimler bağlama uygun kullanılmalı, bölümler sırasına uygun ve doğru şekilde hedef dile aktarılmalıdır. Akademik çeviri sürecinde herhangi bir hata oluşmaması için metnin kaynak dili ana dili olan bir editörden destek alınması uygun olabilir. Ayrıca çevirmenin ikilemde kaldığı ya da herhangi bir noktadan tam olarak emin olamadığı durumlarda akademik metin yazarı ile iletişime geçilmesi akademik metnin başarısını artıran bir neden haline gelebilir.
Akademik çeviri hizmetlerinin diğer tüm çeviri hizmetlerinde olduğu gibi uzman çevirmenlerden alınması son derece önemli bir konudur. Akademik metinler dahil olduğu konulara göre çok ciddi ölçüde terminoloji içerebilir. Bu nedenle çevirmenler de çeviri konusu alan özelinde terimleri bağlamına uygun şekilde kullanabilecek yetiye sahip olmalıdır. Dilin alıcı bir şekilde kullanılabilmesinin yanı sıra kaynak dil ve hedef dil ana dil seviyesinde bilinmelidir.
Tüm Çeviri Hizmetleri Profesyonel Çevirmelerden Alınmalıdır
Akademik çeviri hizmetleri asla hata kabul etmeyen bir çeviri türü olup son derece dikkatli ve özenli bir çalışma yapılması gerekir. Günümüzde akademik çeviri hizmetleri genellikle İngilizce dilinde verilmektedir. Bununla birlikte tüm dillerde olduğu gibi İngilizcede de belirli çeviri tekniklerinin uygulanmasına özen gösterilmelidir. Öncelikle cümlede özne bulunmalı, alt cümleciklerde sağdan sola doğru çeviri yapılmalıdır. Alt cümlecikten sonra çeviriye soldan başlanarak devam edilmelidir. Özne belirlenip çeviri yapıldıktan sonra nesneler ve tümleçler belirlenmelidir. Bu sıralama takip edilmediğinde cümlede anlam karışıklığı meydana gelebilir. Cümlede başka öğe kalmadığında son aşama yüklem çevrilebilir. Ancak metin İngilizceden Türkçe’ye çevriliyorsa yüklem sonda olmalıdır. İngilizcede yüklem ortada olabilse de Türkçede yüklemin ortada olduğu cümleler devrik cümle olma özelliğine sahiptir.
Akademik çevirilerde çevirilerin birebir yapılması ortaya yetersiz bir çeviri çıkmasına neden olabilir. Çeviri yapıldığı zaman çevrilen metnin yeniden orijinal metne çevrilmesi orijinal metne göre yanlış yapılan noktaların fark edilmesini sağlayabilmektedir. Akademik çeviri hizmetleri mutlaka çeviri yapılacak olan dilin gramer kuralları göz önüne alınarak yapılmalıdır. Çeviri yapılacak olan makalenin ya da metnin içeriği konusunda detaylı bilgi sahibi olunması çok önemlidir. Bu sayede sahip olunan bilgi akışı ile cümlelerdeki anlam kayıplarının önüne geçilmesi mümkün olmaktadır.